Teksty
Poezja w świecie nadmiaru
Prawdy, wartości, pragnienia i cele – to wszystko, ubrane w wytarte słowa, zapychało nasze uszy w potoku mowy władzy; w jej całkowitym nadmiarze. Zbawienna okazała się zbieżność pomiędzy końcem wyborów a rozpoczęciem wydarzenia, dla którego słowo ma o wiele większą wartość samo w sobie.
20 pytań do… Mimi Wasilewskiej
Cykl „Projektantki książek. 20 pytań do…” powstał z chęci popularyzowania wiedzy na temat procesu powstawania książki jako obiektu. Poprosiliśmy więc trójmiejskie projektantki, by opowiedziały nam o metodach twórczych, podejściu do pracy i zdradziły, jak poznać, że dany projekt książkowy jest udany.
![[Na początku opowieść…]](https://miastoliteratury.com/wp-content/uploads/2024/05/Na_poczatku_opowiesc-1-656x376.png)
[Na początku opowieść…]
Na początku opowieść była Słowem. „Księżyc” oznaczało noc. Światło explodowało jak słodkie amerykanki i jasny chleb z piekarni na Dąbrowszczaków.
![[Musiałem zobaczyć Ciebie…]](https://miastoliteratury.com/wp-content/uploads/2024/05/Musialem-1-656x376.png)
[Musiałem zobaczyć Ciebie…]
Musiałem zobaczyć Ciebie, z którego powstałem w dziś. Wczoraj byłeś Moje, które trzeba było spalić na rozstajach gdzieś za liceum, by rytuał się domknął.
Czas na…
Pośród wielu majowych atrakcji: długiego weekendu, bzów, matur, kwitnących kasztanów, korków na drogach od Zakopanego po Hel, łatwo zapomnieć, że maj to także miesiąc targów książki.
ZOEpolis / Woda. Esej wizualny
W miejskiej kidzinie to, co antropogeniczne, przeplata się z tym, co pojawiło się niezależnie od człowieka. Tworzą one nierozerwalny splot, kołtun z elementów, których tożsamość nieraz trudno ustalić, staje się ona płynna i relacyjna, zależy od tego, z czym dany element został połączony.
Kalosze i pantofelki. O Wyspie Sobieszewskiej i wodzie
Wyspę Sobieszewską definiuje spotkanie rzeki z morzem. Płynąc kutrem w dół Wisły, trudno zauważyć, w którym miejscu łączy się ona z Bałtykiem. To, co na mapie jest klarownie i jednoznacznie wyrysowane, w bezpośrednim doświadczeniu okazuje się rozmyte i zmienne.
Żuławy – płaska kraina zrodzona z wody
Panowanie nad deltą Wisły przypadło w czasie rozbiorów Prusom. Znikają one wówczas z pola widzenia literatury polskiej. Dopiero po wojnie do niej wracają za sprawą Czesława Miłosza. Jego rodzina, wygnana z ojczystej Litwy, szukała tu swego miejsca do życia. Jak tysiące tzw. repatriantów.
Moc wody
Poznałem moc wody pewnego słonecznego dnia lata. Miałem jakieś szesnaście lat i kąpałem się w Bałtyku. Wysokie fale gwałtownie załamywały się, szumiąc i pieniąc na grzbietach. To była dobra zabawa: pływać z nimi, przebijać je sobą na wylot, próbować je przeskakiwać.
Lato, falowce i gumowe kaczuszki do kąpieli
Recenzja książki Mów mi Kolt Michała Wagnera (Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2023).
Łódzkie czytanie Gdańska
Chcę opowiedzieć o czasach, gdy wśród łódzkiej studenckiej młodzieży (której liczba i przyporządkowanie trudne są do precyzyjnego określenia) dyskutowało się i czytało namiętnie gdańskich pisarzy. Był to koniec lat dziewięćdziesiątych XX wieku.
Piszę w Gdańsku
Premiera publikacji „Pisać może dziś każdy. Raport z badania kondycji gdańskich pisarek i pisarzy” Agnieszki Budnik, Grzegorza Jankowicza, Alicji Palęckiej i Michała Sowińskiego.
Gościnna samotnia na latarni
Z Czesławem Romanowskim, dziennikarzem, który został latarnikiem, rozmawia Paweł Radziszewski
Wiersze dedykowane światu
Rozmowa z Łukaszem Kamińskim, autorem tomów poetyckich 1 (Warszawa 2019), 2 (Warszawa 2021), 3 (Łódź 2022) oraz 4 (Warszawa 2023), zbioru zakwalifikowanego do drugiego etapu XII edycji Nagrody im. Wisławy Szymborskiej w kategorii polskie tomy poetyckie wydane w 2023 roku.
Pisanie przy wodzie
Ta różnorodna i fascynująca kidzina ma szansę stać się źródłem inspirującej zmiany. Literatura tę zmianę wytrzyma i przefiltruje. Bo sama zmiana jest pewna i niepowstrzymywalna.
Otwórz uszy
Rozmowa z Kingą Sygizman, Magdą Świerczyńską-Dolot, Katarzyną Michalak, autorkami książki Słuchaj, aby zrozumieć. Audioedukacja dla szkół (Fundacja Audionomia, Gdańsk 2024)
W poszukiwaniu straconych relacji
Wystawa Patryka Różyckiego Nie czuję nostalgii za wstydem, ale za naszym wspólnym czasem – prezentowana od 2 lutego do 28 kwietnia 2024 roku w Gdańskiej Galerii Miejskiej 1 przy ulicy Piwnej 27/29 – przypomina o istnieniu uczuć, o których boimy się mówić głośno.
Kaszubski taniec na Titanicu
O reportażu Welewetka. Jak znikają Kaszuby Stasi Budzisz (Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2023)
Pisanie totalne Stanisławy Przybyszewskiej
Gdański tramwaj Stanisławy Przybyszewskiej – już nie jeździ. Dom Kultury, którego była matronką, SM „Morena” oddała pod patronat Jana Pawła II. Miejsce pochówku na cmentarzu na Chełmie – nie istnieje. Ulicy w Gdańsku – nie ma. Przybyszewska uległa entropii, został tylko kamień, głaz, jak wyrzut…
Zmęczone (fragment)
Dramat znalazł się w finale Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej w 2023 roku. Całość do przeczytania na stronie nagrody. Tam również zbiór tekstów dramaturgicznych nominowanych do niej od 2008 roku.
Oglądam siebie w niezakłóconej wizji
Recenzja tomu Izabeli Morskiej 1983. Maszynopisy (Wydawnictwo Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Kraków 2023), zakwalifikowanego do drugiego etapu XII edycji Nagrody im. Wisławy Szymborskiej w kategorii polskie tomy poetyckie wydane w 2023 roku.
To nie jest kolejny tekst o trudach pracy w kulturze…
Tych w ciągu kilku ostatnich lat napisano dziesiątki. By nie narażać się na zarzut gołosłowności, pozwolę przemówić tytułom niektórych z nich – znać, że coś jest na rzeczy. Postawię jednak śmiałą tezę, że wcale NIE JEST TAK ŹLE.
Przesilenie
Z Anią Witkowską, artystką wizualną, graficzką, absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, profesorą w Akademii Sztuki w Szczecinie, rozmawia Aleksandra Kozłowska
Niedoczas
Wykład performatywny. Czas trwania: 15 minut z kawałkiem, 5 trzyminutowych fragmentów (jedna strona = jeden przedział czasowy) + zakończenie (w dowolnym tempie).
Eufemistycznie: zapracowanie w kulturze
Problem przepracowania i w ogóle warunków funkcjonowania w kulturze zinstytucjonalizowanej i pozainstytucjonalnej nie przebija się w szerszej dyskusji, funkcjonuje w środowisku osób związanych z kulturą i jest nieco wstydliwy, czasami lekceważony. I nabrzmiewa.
Wolny kawałek przestrzeni
Miasto, o którym piszę te słowa, nauczyło mnie wszystkiego, co wiem o życiu wśród ludzi. Było tylko pierwszym z wielu, którym poświęcałem swój czas i uczucia, jednak zawsze stanowiło matrycę przykładaną do innych zaludnionych przestrzeni: od wielkich aglomeracji do prowincjonalnych miasteczek.
Przyjaźń niemożliwa
Recenzja książki Antoniego Pawlaka Pusty gabinet. Paweł Adamowicz: prezydent, szef, przyjaciel (Wydawnictwo WiMBP w Gdańsku, Gdańsk 2024).
Katastrofa nie różni się od marzenia
Postanowiłam pomyśleć i spróbować określić, której kultury człowiekiem jestem. Musiałam w tym celu wrócić do dzieciństwa.
Siła i słabość słowa
Z Jurijem Andruchowyczem, ukraińskim pisarzem, poetą, eseistą, muzykiem, rozmawia Czesław Romanowski
Miasto do słuchania
O wsłuchiwaniu się w miasto i albumie Metropolis Balticum (Urbana Landscape), złożonym z fragmentów audiosfery Gdańska, z kompozytorem Dariuszem Mazurowskim rozmawia Filip Szałasek.
O zachwycie i o chaszczach
Kiedy na początku lutego wybieram się do parku, owiane złą sławą olchy właśnie kwitną. Kwitną też wierzby i leszczyny. Fiolet olchowych kwiatostanów miesza się z żółcią kwitnącej leszczyny. Kolor budzi radość, ale tak masowe kwitnienie na początku lutego wzmaga niepokój związany ze zmianami klimatu.
Farmakopeja albo Hiller
Na pewno w 1927 roku. I w 1928. Ale czy jeszcze rok lub dwa lata później? U Alfreda Finka przy Hundegasse 52 w Danzig można się było zaopatrzyć w Lukutate. Lukutate, czyli panaceum, remedium na dolegliwości wszelakie. Na starość. Specyfik przywracający młodość i zapewniający zdrowie.
