Ślady

Rozmowa z Magdaleną Pelą, artystką wizualną, malarką, autorką wystawy A lasy wiecznie śpiewają, pokazywanej w galerii Przypływ w Gdyni; absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie uzyskała tytuł doktory sztuki i gdzie obecnie pracuje, a także Uniwersytetu Gdańskiego. Jej obrazy znajdują się między innymi w stałej kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku, Europejskiego Centrum Solidarności oraz Nowego Muzeum Sztuki NOMUS.

Tropami Pawła i Dawidka

Z Piotrem Millatim spotykamy się w upalne popołudnie przy kościele zmartwychwstańców. Choć to już początek września, gorąc nie odpuszcza. Dobrze chociaż, że gąszcz martwych ryb nie gnije w zatoce. Wabi nas cisza i cień pobliskiego lasu. Tam właśnie – śladem Weisera Dawidka – zaraz ruszymy.

Otwórz uszy

Rozmowa z Kingą Sygizman, Magdą Świerczyńską-Dolot, Katarzyną Michalak, autorkami książki Słuchaj, aby zrozumieć. Audioedukacja dla szkół (Fundacja Audionomia, Gdańsk 2024)

Kinga Sygizman – nauczycielka akademicka, wcześniej dziennikarka radiowa. Naukowe badania nad reportażem łączy z psychologią narracyjną. Prowadzi warsztaty audialne dla szkół, uczestniczy w projektach tworzenia audiodeskrypcji dla osób niewidomych i niedowidzących.

Magda Świerczyńska-Dolot – pracowała w Polskim Radiu i rozgłośniach prywatnych. Tworzy reportaże, audioprzewodniki i podcasty. W przedszkolach i szkołach prowadzi zajęcia z uważnego słuchania.

Katarzyna Michalak – od 1999 roku związana z Redakcją Reportażu Radia Lublin, którą kierowała w latach 2011–2018. Dwukrotna laureatka Prix Italia, na koncie ma także nagrody: Prix Europa, Grand Press, Prix Marulić, Złoty Mikrofon.

Przesilenie

Z Anią Witkowską, artystką wizualną, graficzką, absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, profesorą w Akademii Sztuki w Szczecinie, rozmawia Aleksandra Kozłowska

Spotykamy się w słoneczne, przedwiosenne południe we wrzeszczańskiej Kolonii Artystów. Bezchmurne niebo uskrzydla, podobnie jak jazda rowerem. Dziś zmęczenie nie jest tak dotkliwe. Ale obie wiemy, że tylko czeka na słabszy moment, by wyleźć gdzieś z kąta i przygnieść człowieka jak wielka klucha.

Księgarze – krucha historia

Anna i Szymon Świtajscy pochodzą z Włocławka. Do Trójmiasta przyjechali na studia – Anna wybrała psychologię, Szymon geografię na Uniwersytecie Gdańskim. W Sopocie mieszkają od trzydziestu lat. W 2007 roku założyli tu wydawnictwo Smak Słowa, wcześniej Anna przez kilkanaście lat pracowała w Gdańskim Wydawnictwie Psychologicznym. Księgarnia to ich najmłodsze dziecko – działa od 2019 roku.

Nadchodzi czas kobiet

Z Darią Majewską, prezeską zarządu wydawnictwa słowo/obraz terytoria, rozmawia Aleksandra Kozłowska

Daria Majewska – absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Gdańskim, redaktorka, koordynatorka prac wydawniczych. Była sekretarzynią redakcji Wydawnictwa Marabut i przez piętnaście lat wydawnictwa słowo/obraz terytoria, obecnie, od 2022 roku, jest prezeską jego zarządu; kierowała też wydawnictwem Muzeum Narodowego w Gdańsku. Uczestniczyła w wielu inicjatywach wydawniczych spoza Trójmiasta. Pracowała w Fundacji Hospicyjnej w Gdańsku.

Spokojnie już było. Ale może jeszcze będzie

Środa, popołudnie w centrum Gdańska. Na Długiej pomalowany na niebiesko mim podaje dłoń dwójce dzieci, ich rodzice kręcą scenkę telefonem. Tłum turystów ciśnie się pod Ratuszem. Jest głośno, jarmarcznie, beztrosko. Jednocześnie przy tej samej Długiej, w siedzibie programu Gdańsk Miasto Literatury, zaczyna się dyskusja o wojnie. O tym, że znana nam, bezpieczna, przewidywalna epoka właśnie się skończyła. Że spokojnie już nie będzie. A może nigdy nie było?

Wymigać falujące stepy

Z Damianem Rzeźniczakiem rozmawia Aleksandra Kozłowska (rozmowę tłumaczyła Kamila Skalska)

Damian Rzeźniczak – współzałożyciel Centrum Polskiego Języka Migowego, certyfikowany lektor i tłumacz polskiego języka migowego (PJM) od 2010 roku, autor materiałów do jego nauki.

Nie łap tłumacza za słówka

Jak czytelniczka z tłumaczką…
Z Agą Zano rozmawia Aleksandra Kozłowska

Aga Zano – tłumaczka z angielskiego na polski i z polskiego na angielski. Stypendystka Literature Ireland, Queen’s University Belfast i University of Edinburgh. Tłumaczyła między innymi powieści Bernardine Evaristo, Charlesa Yu, Lucy Caldwell, André Acimana, C Pam Zhang, Joshuy Cohena, Colluma McCanna. W 2023 roku za przekład powieści Dziewczyna, kobieta, inna Bernardine Evaristo została nominowana do Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego.

Światy równoległe, światy splątane

Za mało czytamy poezji, za rzadko rozmawiamy z poetami. Grzęźniemy w prozie (życia), toniemy w słowach lejących się z netu, w powodzi opinii, komentarzy, relacji. Zapominamy, że na wyciągnięcie dłoni mamy całkiem inny kosmos – gdzie słowo ma swoją wagę, gdzie metafora zastępuje banalną dosłowność, a cisza wszechobecny jazgot.

Lew na straży Wolnego Słowa

Były duchy i demony, odważni artyści, spragniona nowości publiczność. W przesiąkniętej radzieckim i rosyjskim totalitaryzmem kamienicy przy Długiej 35 otworzyła się nowa siedziba niezależnej kultury. Księgarnia, galeria, klub literacki, sala koncertowa i teatralna, wkrótce także kawiarnia – wszystko w ramach projektu Gdańsk Miasto Literatury. W miejsce propagandy wchodzi Wolne Słowo, monolityczną wizję jedynie słusznego świata zastępuje krytyczne myślenie, dialog i otwartość.