Roślinne ruchy oporu i etyki troski | Diana Lelonek, Anka Wandzel, Justyna Wicenty

  • 06.06.2025 | 18:00

Punktem wyjścia do rozmowy będzie książka „Sztuka przetrwania” 𝗔𝗻𝗸𝗶 𝗪𝗮𝗻𝗱𝘇𝗲𝗹 (Karakter, 2025), barwna i ożywcza opowieść o fermencie nadziei, uporze roślin, twórczym charakterze prac domowych oraz o całkiem przyziemnej rzeczywistości sztuki.
W oddzielnych, ale splecionych z sobą jak grzybnia esejach, autorka przemierza dzikie tereny i zagląda za kulisy projektów ekologicznych znanych polskich artystek, w tym zaproszonej do rozmowy 𝗗𝗶𝗮𝗻𝘆 𝗟𝗲𝗹𝗼𝗻𝗲𝗸 oraz pisarki i ogrodniczki 𝗝𝘂𝘀𝘁𝘆𝗻𝘆 𝗪𝗶𝗰𝗲𝗻𝘁𝘆, które również eksplorują zaniedbane miejskie przestrzenie. Każda z nich na swój sposób uczy się od roślin, zwierząt, owadów i grzybów, jak uprawiać sztukę przetrwania na zniszczonej planecie.

𝗗𝗶𝗮𝗻𝗮 𝗟𝗲𝗹𝗼𝗻𝗲𝗸 – absolwentka kierunku Fotografia na Wydziale Komunikacji Multimedialnej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu (PL). Obroniła rozprawę doktorską na Interdyscyplinarnych Studiach Doktoranckich Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Obecnie pracuje na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Bada relacje między ludźmi a innymi gatunkami. Jej projekty są krytycznymi odpowiedziami na procesy nadprodukcji, nieograniczonego wzrostu i podejście ludzi do środowiska. Wykorzystuje fotografię, znalezione przedmioty, tworząc prace interdyscyplinarne, często realizowane na styku sztuki i nauki. Brała udział w kilku międzynarodowych biennale, festiwalach i wystawach zbiorowych, m.in. w Edith-Russ-Haus for Media Art (Oldenburg); Kunstraum Niederosterriech (Wiedeń); Temporary Gallery (Kolonia); Tallin Art Hall; Culturescapes Festival (Bazylea); Musee de l’Elysee (Lozanna); Latvian Center for Contemporary Art (Ryga), Kunstmuseum Bonn (Bonn), Tinguely Museum (Bazylea) i inne.
𝗔𝗻𝗸𝗮 𝗪𝗮𝗻𝗱𝘇𝗲𝗹 – eseistka, antropolożka, matka dwójki dzieci, członkini spółdzielczej farmy MOST. Autorka tekstów o splotach środowiska, kultury i pracy opiekuńczej w „Dwutygodniku”, „Miesięczniku Znak”, „Przekroju” i „Ładnym Bebe”. W 2024 roku otrzymała stypendium literackie m.st. Warszawy i uczestniczyła w rezydencji artystycznej „Wspólne pole” w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek U-jazdowski. Od 2023 roku prowadzi na „Oko.press” cykl opowieści „Rośliny zza rogu” o miejskich drzewach i chwastach. Wcześniej studiowała i wykładała w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego i była laureatką nagród Fundacji GESSEL dla Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki. Urodzona w 1990 roku w Poznaniu, od dwudziestu pięciu lat mieszka w Warszawie, gdzie czyta, gotuje i łazi z dziećmi po mieście, poszukując po krzakach nadziei w dobie zmian klimatu.
𝗝𝘂𝘀𝘁𝘆𝗻𝗮 𝗪𝗶𝗰𝗲𝗻𝘁𝘆 – pisarka, ogrodniczka, animatorka kultury i historyczka sztuki. Za debiutancką książkę „Kołysanka z huraganem” (Dowody na Istnienie, 2020) otrzymała Nagrodę Artystyczną Galion Gdyński oraz Nagrodę Pomorski Sztorm „Gazety Wyborczej”. Książka ukazała się w przekładzie na język czeski. Laureatka stypendium literackiego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Gdańskiego Stypendium Kulturalnego. Obecnie pracuje nad ekofeministyczną książką poświęconą ogrodowi i relacjom z naturą w mieście. Uprawia miejski ogród ekologiczny, w duchu permakultury. Organizuje warsztaty edukacyjne dla dzieci i dorosłych. Z pasją gotuje i wekuje własne plony z działki oraz rośliny dziko rosnące. Prowadzi dziennik ogrodniczy: www.instagram.com/justyna_wicenty.
𝗕𝗮𝗿𝗯𝗮𝗿𝗮 𝗦𝘄𝗮𝗱𝘇𝘆𝗻𝗶𝗮𝗸 – historyczka sztuki i kulturoznawczyni, animatorka kultury i bibliotekarka. Ma doświadczenie pracy zarówno w kulturze, jak i w działaniach aktywistycznych (feministycznych, równościowych i klimatyczno-ekologicznych). Związana z Biurem Usług Postartystycznych. Badawczo zajmowała się strategiami kultury wizualnej wobec katastrofy klimatycznej oraz narracjami wokół pozaludzkich zwierząt w miastach i konfliktów międzygatunkowych. Interesuje się humanistyką środowiskową, animal studies, miejskim ogrodnictwem oraz jogą.
udostępnij: