Byłeś, Wojtuś, w Gdańsku – jak prosiłam?
Gdzie, ciociu? W Gdańsku? Byłem, ciociu miła!
Oj, Wojtuś, kłamiesz. Lepiej przyznaj po dobroci!
Wcale nie kłamię. I pamiętam genius loci:
Miasto – leży nad brzegiem morza.
Kamieniczki mają przedproża.
Dwór Artusa? No, taki… tego…
Nic takiego nadzwyczajnego.
Neptun – z fontanny zerka.
Na turbota się mówi „fląderka”.
Pod Żurawiem statki pirackie.
A jak bursztyn – to na Mariackiej.
I choć ulica Długa, to wszędzie blisko.
I pamiętam wszystko:
Że carillon podegrał coś basem,
że Chwin wolno przechadzał się z Grassem.
Dąbrowskiego goniłem też Tadka,
lecz zwodzona podniosła się kładka.
Nawet byłem na targu staroci,
po tym Gdańsku tak krążąc dla cioci.
Ciocia głową pokiwała,
otworzyła szeroko oczy ze zdumienia:
Oj, Wojtuś, Wojtuś! Ty się ogarnij.
Przecież dziś nawet na krok
nie ruszyłeś się z Matarni.
Od redakcji: Wszystkim poszukiwaczom gdańskiego genius loci polecamy – oprócz osobistych peregrynacji przez teraźniejszość miasta i jego zakamarki – lektury: Grass, Zwarra, Chwin, Huelle, Piórkowska… Wiadomo. Przy okazji przypominamy też o inicjatywach, które gdański genius loci miały w tytule. Z rzeczy nowszych: „Gdańsk jest kluczem do wszystkiego. W poszukiwaniu genius loci miasta”, pod redakcją Anny Siekierskiej i Waldemara Borzestowskiego, Kraków 2019. To publikacja będąca pokłosiem konferencji naukowej, która odbyła się 30 listopada – 1 grudnia 2018 roku na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Gdańskiego. Jej zawartość przybliża relacja z promocji książki w Bibliotece Mariackiej. Z rzeczy dawniejszych warto wspomnieć serię „Genius loci”, poświęconą historii Gdańska, zapoczątkowaną w wydawnictwie Marpress, a kontynuowaną przez Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego:
Marek Andrzejewski, „Ludzie Wolnego Miasta Gdańska (1920–1939). Informator biograficzny”, Marpress, Gdańsk 1997 (nr 1).
„Prasa gdańska na przestrzeni wieków”, pod redakcją Marka Andrzejewskiego, opracowanie Marek Andrzejewski [et al.], Marpress, Gdańsk 1999 (nr 2).
„Beiträge zum Alltagsleben: Danzig, Bremen und die Antike. Materialien des wissenschaftlichen Kolloquiums vom 23. und 24. April 1999 an der Universität Gdańsk (Danzig)”, Wiss. Red. Marek Andrzejewski, Marpress, Gdańsk 2000 (nr 3).
Marek Andrzejewski, „Erich Brost. Życie i działalność gdańskiego socjaldemokraty”, wyd. 2 poprawione i uzupełnione, Marpress, Gdańsk 2003 (nr 4).
Marek Andrzejewski, „Roman Korynt. Legenda gdańskiej «Lechii»”, Marpress, Gdańsk 2004 (nr 5).
Marek Andrzejewski, „Polityczna emigracja z Wolnego Miasta Gdańska 1933–1939 (1945)”, Marpress, Gdańsk 2005 (nr 6).
Marek Andrzejewski, „Die Bibliotheken in der Freien Stadt Danzig”, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2006 (nr 7).
Marek Andrzejewski, „Ludzie Wolnego Miasta Gdańska (1920–1939). Informator biograficzny”, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009 (nr 8).
Marek Andrzejewski, „Lew Wybrzeża. Biografia stopera gdańskiej Lechii Romana Korynta”, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009 (nr 9).
Marek Andrzejewski, „«Solidarność» w wybranych polskich i obcych podręcznikach szkolnych do historii”, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010 (nr 10).
