Skażone technonatury. Środowiskowe opowieści o katastrofach nuklearnych

  • 04.12.2024 | 18:00

Od pewnego momentu w naukach zdominowanych przez ludzką perspektywą pojawiają się historie środowiskowe próbujące zmienić narracje wokół przeszłości. Pokazują, że dominujący podział na społeczeństwo i naturę jest w swym antropocentrycznym założeniu błędny, jeśli tylko jesteśmy gotowi dostrzec, że losy ludzi i nie-ludzi są ze sobą nieuchronnie splecione.

W rozmowie wezmą udział autorka, kulturoznawczyni 𝗔𝗹𝗲𝗸𝘀𝗮𝗻𝗱𝗿𝗮 𝗥𝗼𝘀𝘀, filozofka 𝗠𝗼𝗻𝗶𝗸𝗮 𝗥𝗼𝗴𝗼𝘄𝘀𝗸𝗮-𝗦𝘁𝗮𝗻𝗴𝗿𝗲𝘁 oraz artystka i poetka 𝗪𝗲𝗿𝗼𝗻𝗶𝗸𝗮 𝗭𝗮𝗹𝗲𝘄𝘀𝗸𝗮. Spotkanie poprowadzi 𝗕𝗮𝗿𝗯𝗮𝗿𝗮 𝗦𝘄𝗮𝗱𝘇𝘆𝗻𝗶𝗮𝗸.

Punktem wyjścia dla omawianej książki są katastrofy nuklearne w Czarnobylu i Fukushimie, a cechująca je radioaktywność charakteryzuje zarówno pewne fizyczne zjawisko, jak i wielowątkowe opowieści, zaburzając ramy czasowe, geograficzne i pojęciowe. Sprawczymi bohaterami środowiskowych historii o katastrofach stają się nie tylko ludzie, ale także zwierzęta, rośliny i grzyby.

Na przykładzie awarii elektrowni jądrowych widać, że także procesy i wynalazki zainicjowane przez człowieka potrafią wymknąć się spod kontroli i samoistnie kształtować rzeczywistość, jednocześnie wywracając ludzki porządek do góry nogami i burząc technokratyczne mity o zwycięstwie nad naturą. W końcu to przyroda jako pierwsza wraca w miejsca katastrof, niedostępne dla człowieka i pioniersko zaczyna współistnieć ze skażeniem. Czy oznacza to, że krajobraz zniszczenia może być przestrzenią oporu? Paradoksalnie to właśnie wielka katastrofa jest w stanie odzyskać przestrzeń dla pozaludzkich mieszkańców spod ludzkiego wpływu i szkodliwej działalności.

W trakcie rozmowy przyjrzymy się międzygatunkowym splecionym losom, sprawczości tego, co pozaludzkie oraz wielokulturowym strategiom tworzenia obrazów i narracji na temat katastrof. Zastanowimy się również, czy środowiskowe, wrażliwe opowieści o katastrofach mogą nam podpowiedzieć, gdzie i jakich sposobów życia na zniszczonej planecie możemy szukać.

Spotkanie wokół książki Skażone technonatury. Środowiskowe opowieści o katastrofach nuklearnych jest kontynuacją cyklu przy Długiej 35 – WIĘCEJ NIŻ LUDZKIE, w którego centrum jest literatura, filozofia, sztuka i ruchy społeczne jako języki reagowania na klimatyczną zmianę, dynamicznego przemodelowania hierarchii między tym, co ludzkie / nie-ludzkie / więcej niż ludzkie, relacji z naturą, myślenia o zasobach, modeli społecznego funkcjonowania i odpowiedzialności za zrównoważony rozwój. W cyklu znajdą się debaty i działania artystyczne z obszaru aktywizmu ekologicznego, ekokrytyki, animal i plant studies, posthumanizmu czy ekonomii ekologicznej.

udostępnij: